فناوری های مواد و ساخت:

مارتنزیت مبتنی بر دوقلوهای پایدار شده و بهبود پاسخ حافظه‌ دار شکلی آلیاژ NiTi از طریق آهنگری چند محوری

در مطالعات اخیر، یک کرنش واقعی تجمعی بالا روی یک آلیاژ حافظه­ دار شکلی NiTi از طریق آهنگری چند محوری در محدوده عملیات حرارتی"همدمایی" و "خنک کنندگی پیوسته" اعمال شده است. نکته اصلی که در مطالعات قبلی نادیده گرفته شده است این واقعیت است که چنین مقدار کرنش تحمیلی بالایی و وقوع فرآیند ترمیم، بر پایداری، انواع انتخابی و فراوانی مارتنزیت مبتنی بر دوقلو تأثیر می­گذارد.

در مطالعات اخیر، یک کرنش واقعی تجمعی بالا (~4.5) روی یک آلیاژ حافظه­ دار شکلی NiTi از طریق آهنگری چند محوری در محدوده عملیات حرارتی"همدمایی" و "خنک کنندگی پیوسته" اعمال شده است. نتایج این مطالعه نشان داده است نمونه پردازش شده تحت شرایط دمایی کاهشی (از 900 درجه سانتیگراد تا 660 درجه سانتیگراد) یک پاسخ حافظه­دار شکلی کامل بدون هیچ گونه فشار باقیمانده را نشان می­دهد. این رفتار با در نظر گرفتن اثرات دوقلوهای مرکب روی پایداری ساختار مارتنزیت و تمایل به مرحله دوقلویی مجدد در مقایسه با دوقلوهای تغییر شکل نوع I و نوع II مورد بحث قرار گرفته است.

در سال‌های اخیر، تغییر شکل در دمای بالا به‌عنوان یک طرح جایگزین برای افزایش خواص عملکردی آلیاژهای حافظه­دار شکلی NiTi به‌جای روش‌های سرد معمولی و به دنبال آن روش‌های بازپخت بعدی مورد استفاده قرار گرفته است. در واقع، تشکیل دانه‌های تبلور مجدد در نتیجه تبلور مجدد دینامیکی همراه با توسعه زیرساخت‌های نابجایی باعث بهبود خاصیت شبه الاستیسیته و خواص مکانیکی یک آلیاژ NiTi می‌شود. از این نظر، روش‌های تغییر شکل شدید پلاستیک، مزیت متمایزی را برای اعمال کرنش تجمعی بسیار بالا (بالای 2 ~) و کنترل مسیر کرنش در حوزه‌های مشخصی از نرخ کرنش و دما ارائه می‌کنند.

نکته اصلی که در مطالعات قبلی نادیده گرفته شده است این واقعیت است که چنین مقدار کرنش تحمیلی بالایی و وقوع فرآیند ترمیم، بر پایداری، انواع انتخابی و فراوانی مارتنزیت مبتنی بر دوقلو تأثیر می­گذارد. بنابراین، هدف اولیه کار حاضر بررسی اثر انتخاب نوع مارتنزیت در طول تغییر شکل پلاستیک شدید در دمای بالا بر خواص حافظه­دار شکلی یک آلیاژ NiTi است. بر اساس ادعای محققان این پروژه، تا قبل از این مطالعه، هیچ مطالعه سیستماتیکی برای بررسی و ارتباط وجود هر نوع مارتنزیت دوقلویی (نوع I، نوع II و ترکیب) بر روی ویژگی‌های حافظه شکلی آلیاژهای NiTi انجام نشده است.

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2238785421013739

کلمات کلیدی
//isti.ir/ZQVs