مواد و ساخت پیشرفته

ستاد توسعه فناوری‌های فوتونیک، لیزر، مواد پیشرفته و ساخت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، برای ترغیب هسته‌های علمی دانشگاهی برای تجاری‌سازی ایده‌ها و حرکت هر چه بیشر به سمت طرح‌های کاربردی در حوزه‌های مختلف فعالیت ستاد، در چند نوبت رساله‌ها و طرح‌های کاربردی را مورد حمایت قرار داده است. یکی از برنامه‌های مرتبط، «سلسله چالش‌های حل نیازهای فناورانه حوزه فوتونیک و مواد در صنایع کشور با نگاه ویژه بر رساله‌های کاربردی مقطع دکتری (PAM Dissertation Challenge)» (صفحه راهنمای شرایط تمامی چالش‌ها) است که صنعت زغال‌سنگ کشور به عنوان موضوع اصلی مرحله اول آن، اعلام شده است. در فراخوان‌ اخیر، این ستاد دانشجویان مقطع دکتری که در حوزه صنعت زغال‌سنگ در حال تعریف و یا تصویب رساله می‌باشند (صفحه راهنمای موضوعات) را دعوت نموده تا با تکمیل فرم چالش‌ رساله‌های کاربردی مقطع دکتری، در این چالش شرکت نمایند.

با توجه به همه گیری ویروس کرونا در کشور، مهلت ارسال رساله‌های کاربردی مقطع دکتری در حوزه زغال‌سنگ تا 30 مهرماه 1399 تمدید شده است.

12 نیاز فناورانه

رساله‌های ارسال شده باید بتواند برای یکی از نیازهای فناورانه احصا شده صنعت زغال‌سنگ کشور، راه حلی کاربردی و مقرون به صرفه ارائه کند. ستاد توسعه فناوری‌های فوتونیک، لیزر، مواد پیشرفته و ساخت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، اعلام کرده است که از رساله‌های مقطع دکتری در حال تعریف و یا مصوب که به حل 12 نیاز فناورانه صنعت زغال‌سنگ کمک کند، حمایت می‌کند. بر اساس اعلام این ستاد، به رساله‌های منتخب و برنده، پس از ارزیابی و داوری، گرنت (کمک بلاعوض) تا سقف 500 میلیون ریال، تعلق می‌گیرد.

بازنگری در سیستم‌های نگهداری معادن با محوریت استفاده از توانمندی داخلی و بومی‌سازی‌ و بررسی و پیشنهاد ماشین‌آلات و تجهیزات استخراج به روش جبهه ‌کار طولانی با توجه به شرایط زمین‌شناسی موجود عنوان دو نیاز فناورانه احصاء شده در حوزه زغال‌سنگ است.

دانشجویان مقطع دکتری همچنین در رابطه با اجرای زهکشی گاز متان از لایه‌های زغال سینه کار پیشروی معادن و فناوری‌های نو برای بهره‌گیری از گاز متان برای تولید انرژی‌های جدید، راهکارهای نوآورانه خود را عرضه می‌کنند.

بررسی و پیشنهاد دستور‌العمل استخراج جبهه ‌کار بلند غیرمکانیزه با استفاده از سیستم نگهداری جک هیدرولیکی  و فناوری و روش‌های نوین و کاربردی برای مدیریت در راستای افزایش بهره‌وری تولید در معادن، نیز از جمله نیازهای صنعت زغال‌سنگ در کشور محسوب می‌شود که باید برای آنها چاره‌جویی شود.

«امکان‌سنجی فنی و اقتصادی کاربرد زغال‌سنگ به عنوان سوخت مایع در ماشین‌آلات»، «کاربردهای جدید برای باطله زغال‌شویی»، و «فناوری‌های نوین اکتشاف برای بررسی و شناسایی لایه‌های زغال‌سنگ قابل استخراج با رویکرد هزینه کمتر» نیز از جمله دیگردرخواست‌های صنعت زغال‌سنگ کشور از جامعه علمی و نوآور فعال در این حوزه است که باید برای حل آنها راهکارهای نوآورانه و قابل اجرا، ارائه شود.

علاوه بر این، دانشجویان مقطع دکتری می‌توانند رساله‌های خود را با محوریت ، روش‌های کاربردی و علمی برای افزایش راندمان فرایند آتش‌باری با رویکرد هزینه کمتر و همچنین،  طراحی سیستم شناسایی تعداد، موقعیت و همچنین کنترل تردد افراد در تونل‌های معادن برای هشدار در مواقع حادثه، ارائه کنند.

آخرین نیاز فناورانه ارائه شده توسط شرکت‌های فعال در حوزه صنعت زغال‌سنگ نیز، نیاز به فناوری‌های جدید شستشوی زغال‌سنگ برای کاهش درصد خاکستر، نام دارد که در صورت یافتن پاسخی فناورانه برای آن، می‌تواند به زمینه همکاری دانشجویان مقطع دکتری و شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه زغال‌سنگ منتهی شود.

3 حمایت‌ تخصصی

همچنین، ستاد توسعه فناوری‌های فوتونیک، لیزر، مواد پیشرفته و ساخت معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، به منظور جذب مشارکت بیشتر صنعت زغال‌سنگ از رساله‌های کاربردی مقطع دکتری، با شرکت‌های فعال در حوزه صنعت ذغال ‌سنگ رایزنی کرده است.

سه شرکت، زغال‌سنگ پرورده طبس، معادن زغال‌سنگ البرز شرقی و معادن زغال‌سنگ شرق، نیازهای فناورانه خود را به این ستاد اعلام کرده‌اند، این شرکت‌ها، در چارچوب قوانین داخلی خود، از رساله‌های مقطع دکتری که در راستای حل این نیازهای آنها، راه‌حلهای کاربردی و نوآورانه ارائه کند، حمایت می‌کنند.

«همکاری در تامین نمونه و یا اطلاعات مورد نیاز رساله»، «همکاری در تامین خدمات آزمایشگاهی و کارگاهی» و «حمایت از بهره‌برداری و عملیاتی نمودن نتایج رساله‌های موفق، پس از انجام بررسی‌های تکمیلی فنی و اقتصادی»، عنوان سه بسته حمایتی است که به صورت اختصاصی از سوی شرکت‌های فعال در حوزه صنعت زغال‌سنگ به دانشجویان مقطع دکتری تخصیص می‌‎یابد.

صنعت زغال‌سنگ در مراحل مختلف اکتشاف، استخراج، فراوری و تولید، به روش‌های نوآورانه جدید نیازمند است. استفاده از ظرفیت‌های پژوهشی مراکز علمی و دانشگاهی کشور می‌تواند. به رفع چالش‌های این صنعت کمک کند و هزینه‌های تولید را به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد.

متقاضیان تا 30 مهرماه فرصت دارند تا در این فراخوان، ثبت نام کنند و در صورت تصویب پس از ارزیابی‌ها، از حمایت‌های عرضه شده، برخوردار شوند.