مواد و ساخت پیشرفته

ژاپن یکی از پیشروترین کشورها در جهان در زمینه توسعه و پیاده‌سازی اقتصاد چرخه‌ای است. این کشور به دلیل محدودیت‌های منابع طبیعی و فشار برای مدیریت پایدار منابع، توجه ویژه‌ای به استفاده بهینه از مواد و کاهش ضایعات داشته است. در سال‌های اخیر، ژاپن تلاش‌های گسترده‌ای را برای توسعه اقتصاد چرخه‌ای و تبدیل شدن به یک جامعه کم‌کربن و کم‌ضایعات انجام داده است.

آنها از طریق قوانینی دقیق، فناوری‌های پیشرفته و مدیریت کارآمد پسماندها توانست‌اند گام‌های مهمی در جهت استفاده بهینه از منابع و کاهش ضایعات بردارد. با وجود چالش‌ها، ژاپن همچنان در حال توسعه استراتژی‌های نوین برای بهبود کارایی منابع و حرکت به سوی یک جامعه پایدارتر و کم‌ضایعات‌تر است. برخی از این موارد شامل گزینه‌ها زیر است.

1. محدودیت منابع طبیعی:
• ژاپن به دلیل محدود بودن منابع طبیعی داخلی، همواره به واردات مواد خام متکی بوده است. این وابستگی به واردات، ژاپن را به سمت بهره‌وری بیشتر از منابع موجود و کاهش ضایعات سوق داده است. اقتصاد چرخه‌ای برای ژاپن به‌ویژه در مدیریت پسماندها و بازیافت مواد اهمیت دارد.
2. قوانین و مقررات سخت‌گیرانه زیست‌محیطی:
• ژاپن مجموعه‌ای از قوانین و مقررات سخت‌گیرانه برای مدیریت پسماند و بازیافت دارد. از جمله مهم‌ترین این قوانین می‌توان به قانون بازیافت مواد بسته‌بندی‌شده و قانون بازیافت وسایل الکترونیکی اشاره کرد که از ابتدای دهه 2000 به اجرا درآمده‌اند.
• این قوانین بر تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان فشار می‌آورند تا به کاهش ضایعات، بازیافت مواد و استفاده مجدد از منابع توجه ویژه داشته باشند.
3. نرخ بالای بازیافت:
• ژاپن یکی از بالاترین نرخ‌های بازیافت در جهان را دارد. برای مثال، نرخ بازیافت بطری‌های PET (پلاستیکی) بیش از 80 درصد است. همچنین بازیافت زباله‌های الکترونیکی و فلزی در سطح بالایی قرار دارد.
• در سال‌های اخیر، ژاپن موفق شده است بسیاری از مواد ضایعاتی خود را به‌طور کامل بازیافت کند و از دفن زباله به‌طور چشمگیری جلوگیری کند.
4. صنعت و تکنولوژی پیشرفته:
• ژاپن دارای صنایع پیشرفته‌ای در زمینه مدیریت پسماند و فناوری‌های سبز است. شرکت‌های ژاپنی مانند تویوتا و پاناسونیک در استفاده از مواد بازیافتی و طراحی محصولات قابل بازیافت نقش مهمی دارند.
• به‌عنوان مثال، تویوتا در تولید خودروهای خود از مواد بازیافتی استفاده می‌کند و برای طراحی خودروهایی که به‌آسانی بازیافت شوند، تمرکز زیادی دارد.
5. سیستم‌های مدیریت پسماند کارآمد:
• ژاپن دارای یکی از بهترین سیستم‌های مدیریت پسماند در جهان است. زباله‌ها به‌طور دقیق به دسته‌های مختلف تفکیک می‌شوند، از جمله زباله‌های سوختنی، زباله‌های قابل بازیافت، و زباله‌های خطرناک.
• مردم ژاپن به‌طور کامل با این سیستم همکاری دارند و زباله‌های خانگی به‌صورت جدی تفکیک و مدیریت می‌شوند. دولت و شهرداری‌ها نقش فعالی در آموزش و نظارت بر این فرآیندها دارند.
6. نوآوری در مدیریت انرژی و منابع:
• ژاپن همچنین تلاش‌های گسترده‌ای برای مدیریت انرژی و کاهش مصرف منابع انجام داده است. فناوری‌های نوین در مدیریت منابع آب، انرژی و مواد اولیه در صنایع مختلف به‌کار گرفته شده است.
• برای مثال، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در بسیاری از کارخانه‌ها و سیستم‌های تولیدی ترویج شده است. برخی از صنایع ژاپنی از مواد زیست‌پایه و تجدیدپذیر در تولید محصولات خود استفاده می‌کنند.
7. نمونه‌های موفق در بازیافت:
• یک نمونه برجسته از اقتصاد دایره‌ای در ژاپن، پروژه بازیافت فلزات از زباله‌های الکترونیکی برای تولید مدال‌های المپیک 2020 توکیو بود. این پروژه نشان‌دهنده رویکرد پیشرفته ژاپن در استفاده مجدد از مواد باارزش از طریق بازیافت است.
• بازیافت زباله‌های الکترونیکی یکی دیگر از حوزه‌هایی است که ژاپن در آن پیشرفت کرده است. کشور تلاش می‌کند تا تمامی وسایل الکترونیکی قدیمی به‌طور کامل بازیافت شده و مواد آن‌ها دوباره به چرخه تولید بازگردانده شود.